Mei factchecks in de kijker
BENEDMO zorgt voor een doorlopende inbreng van factchecks afkomstig van diverse partners. Deze factchecks worden gebundeld in een maandelijks overzicht.
Voor meer factchecks en uitleg kan je terecht bij de factcheck-partners van BENEDMO: Knack, VRT NWS, Nieuwscheckers en Factcheck.Vlaanderen. Contacteer ons via [email protected]
Nee, het WEF heeft geen eigen paramilitair korps dat journalisten oppakt
Door Knack
Een video opgenomen in de marge van de jaarlijkse samenkomst van het Wereld Economisch Forum in het Zwitserse Davos zou leden tonen van een politiemacht van het WEF terwijl ze een journalist oppakken. Dat klopt niet, het ging om de reguliere Zwitserse politie en de persoon in de video werd niet aangehouden.
Video van Zelensky met vervalste ondertitels gaat viraal
Door Knack
Op sociale media wordt een filmpje gedeeld waarin de Oekraïense president Volodymyr Zelensky tegen Oekraïense soldaten zou zeggen ‘We zullen het doen zoals in Boetsja en opnieuw zal niemand ons verdenken. We schieten ‘s nachts!’. Het blijkt te gaan om een oud filmpje uit 2019, waaraan een foute vertaling is toegevoegd. We beoordelen de tweet daarom als onwaar.
Vervalste tweet Marc Van Ranst gaat na twee jaar ook viraal in Nederland
Door VRT NWS
Op Twitter gaat een oud bericht rond waarin viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven) gezegd zou hebben dat het een keuze was om ouderen in woonzorgcentra te laten sterven in plaats van hen te hospitaliseren. Maar die tweet uit 2020 is vervalst en afkomstig van een nepprofiel. In Nederland ging in mei 2022 het bericht viraal nadat Van Ranst te gast was in de Nederlandse Tweede Kamer.
Neen, schutter Texaanse basisschool was geen transgender, illegale migrant
Door VRT NWS
Op sociale media wordt beweerd dat Salvador Ramos, de schutter die in een basisschool in Texas 21 mensen doodschoot, een illegale en transgender immigrant was. Dat klopt niet. Het bericht wordt verspreid met foto’s van een transgenderartieste die niets met het drama te maken heeft.
Ja, er bestaat een Oekraïense ‘vijandenlijst’ waar Viktor Orbán op staat
Door Factcheck.Vlaanderen
Online staat te lezen dat de Hongaarse premier Viktor Orbán op een Oekraïense ‘vijandenlijst’ is gezet. Het bericht klopt. De lijst is geen initiatief van de Oekraïense overheid, maar de Oekraïense regering treedt er ook niet tegen op.
Niet 33%, maar 15% van de geproduceerde tarwe komt uit Rusland en Oekraïne
Door Factcheck.Vlaanderen
Volgens verschillende media produceren Rusland en Oekraïne samen “een derde van de tarwe in de wereld”. Dit klopt niet. Uit statistieken van de Voedsel- en Landbouworganisatie blijkt dat de twee landen goed zijn voor 14,5% van de wereldwijd geproduceerde tarwe.
Apenpokken komt niet uit een laboratorium
Door Nieuwscheckers
Sociale media en complotsites verspreiden de voorbije week verhalen dat het apenpokken-virus een laboratoriumstam is. Er wordt tegelijkertijd gehint op een verband met biowapen-onderzoek in Oekraïne. Het zijn verzinsels, gevoed door anonieme geruchten en Russische desinformatie over Westerse labs in Oekraïne. Zulke complotverhalen zijn een terugkerend thema bij de opkomst van nieuwe ziekteverwekkers.
Telegramkanaal Zelensky postte inderdaad foto van soldaat met SS-doodshoofd
Door Nieuwscheckers
Een doodshoofdsymbool, gebruikt door de SS tijdens de Tweede Wereldoorlog, zou op officiële socialemediakanalen van de Oekraïense overheid zijn verschenen. Dit beweerde blckbx in een artikel van 10 mei. Een foto van een militair met het doodshoofd op zijn uniform werd inderdaad op het officiële Telegramkanaal van Zelensky gepost, maar kort daarna verwijderd. Of de foto ook op andere overheidskanalen te vinden was, is niet te verifiëren.