November Factchecks
BENEDMO zorgt voor een doorlopende inbreng van factchecks afkomstig van diverse partners. Deze factchecks worden gebundeld in een maandelijks overzicht.
Voor meer factchecks en uitleg kan je terecht bij de factcheck-partners van BENEDMO: Knack, VRT NWS, Nieuwscheckers en Factcheck.Vlaanderen. Contacteer ons via [email protected]
Zee-ijs op Noordpool neemt af, ondanks recordjaar 2012
Door Factcheck.Vlaanderen
Op Twitter gaat een grafiek rond die zou aantonen dat er momenteel meer ijs op de Noordpool ligt dan tien jaar geleden. In 2012 was de ijsoppervlakte inderdaad kleiner. Het was een recordjaar voor het Arctisch gebied, met zeer warme temperaturen op de Noordpool. Om over een tendens te spreken, moeten we kijken naar een periode van enkele tientallen jaren. Daaruit blijkt dat 2012 een uitschieter was en het Noordpoolijs sinds 1980 een dalende trend kent.
Anonieme studie wijst niet op ‘toename van 84% aan hartgerelateerde sterfte’ bij jonge mannen door covidvaccins
Door Factcheck.Vlaanderen
Een studie uit Florida zou aantonen dat de coronavaccins zorgen voor een toename van 84% van het aantal hartgerelateerde overlijdens bij mannen tussen 18 en 39 jaar. Dat klopt niet. Medische experts wezen op verschillende gebreken. Het werd dan ook niet gepubliceerd door een wetenschappelijk tijdschrift.
Geen tastbaar bewijs voor Zweedse flitspaalcamera’s in Russische drones
Door Nieuwscheckers
Volgens talloze media worden in Zweden camera’s gestolen uit flitspalen, voor hergebruik in Russische doe-het-zelf-drones op het slagveld in Oekraïne. Het bewijs voor dat vermoeden ontbreekt: de camera die in flitspalen wordt gebruikt lijkt niet op het apparaat dat uit Russische drones tevoorschijn kwam.
Dit zijn beelden van vóór de Braziliaanse verkiezingen van 2022
Door Nieuwscheckers
Op een video zou te zien zijn hoe Brazilianen massaal de straat op gaan om te protesteren tegen de verkiezingsuitslag waardoor Bolsonaro het presidentschap verloor. Hoewel er inderdaad dergelijke protesten gaande zijn, zien we op deze video de viering van de Braziliaanse onafhankelijkheid die ieder jaar op 7 september plaatsvindt.
Valse video’s van Twitterbaas Elon Musk over Mark Rutte en opvallende ontslagen overspoelen sociale media
Door VRT NWS
Valse video’s waarin Twitterbaas Elon Musk opvallende uitspraken doet, overspoelen sociale media. Musk zou de Nederlandse premier Mark Rutte een dictator noemen en vertelt dat hij alle liberaal gezinde werknemers van Twitter heeft ontslagen. In werkelijkheid heeft Musk dit nooit gezegd. De audio van de beelden is gemanipuleerd met artificiële of kunstmatige intelligentie.
Neen, Iraanse parlement stemt er niet mee in om 15.000 betogers te executeren, ondanks oproep tot “strengere straffen”
Door VRT NWS
Op verschillende sociale media gaan berichten rond om zich te verzetten tegen de executie van 15.000 Iraanse betogers. Iran wordt al een tijdlang opgeschrikt door manifestaties tegen politiegeweld en voor meer vrouwenrechten. Volgens de verspreiders heeft het regime onlangs toegestemd om over te gaan tot de doodstraf van die duizenden opposanten. Maar dat klopt niet. Tot dusver werd – verontrustend genoeg – wel al één betoger tot de doodstraf veroordeeld. Het cijfer 15.000 komt vermoedelijk van een VN-rapporteur in Iran die het heeft over meer dan 14.000 demonstranten die al werden gearresteerd de voorbije weken. Ook hij praat nergens over executies.
De doodstraf is in Iran wel geen uitzondering. Op tal van overtredingen staan executies als straf en een aantal mensen wacht nog op een uitspraak.
Nepnieuws over Oekraïense voetbalfans in Qatar ontmaskerd
Door Knack
Een reportage van Al Jazeera zou tonen hoe drie Oekraïense voetbalsupporters werden opgepakt nadat ze nazistische slogans verspreidden in WK-gastland Qatar. Daar klopt niets van. Het gaat om een nepreportage afkomstig van een Russisch Telegramkanaal. Ze bevat oude en gemanipuleerde beelden. De lay-out van Al Jazeera werd nagebootst en Al Jazeera ontkent dat het iets met de nepreportage te maken heeft.
Nee, dit is geen foto van Klaus Schwab op de G20 in Bali
Door Knack
Op sociale media wordt een foto gedeeld waarop Klaus Schwab, de voorzitter van het Wereld Economisch Forum (WEF), te zien zou zijn op de G20-top voor regeringsleiders in Bali. De foto werd echter gemaakt op de ASEAN-conferentie in Cambodja.