December Factchecks
BENEDMO zorgt voor een doorlopende inbreng van factchecks afkomstig van diverse partners. Deze factchecks worden gebundeld in een maandelijks overzicht.
Voor meer factchecks en uitleg kan je terecht bij de factcheck-partners van BENEDMO: Knack, VRT NWS, Nieuwscheckers en Factcheck.Vlaanderen. Contacteer ons via [email protected]
Met verzinsels over coronavaccins schetst Died Suddenly-film een complot om de wereldbevolking te decimeren
Door Nieuwscheckers
De film Died Suddenly gebruikt oude, gedebunkte claims over bijwerkingen van het COVID-19-vaccin om een gitzwart complot te schetsen. Overheden en bedrijven zouden samenzweren om de wereldbevolking te decimeren met een biowapen. Nieuwscheckers bekeek de video en hield dertien beweringen tegen het licht. Ze blijken stuk voor stuk onwaar.
Nee, van een gezichtsmasker van menstruatiebloed krijg je geen gezondere huid, het is juist gevaarlijk
Door Nieuwscheckers
In TikTok-video’s worden gezichtsmaskers van menstruatiebloed aangeprezen om een gezonde huid te krijgen. De website NSMBL schrijft dat volgens onderzoek menstruatiebloed kan helpen bij het herstel van beschadigde huid. Maar experts zeggen dat het onzin is en waarschuwen er juist voor. Het masker kan onder andere huidinfecties veroorzaken en verergeren.
Before/after-filmpje toont herstellingen van Oekraïense gebouwen
Door Factcheck.Vlaanderen
Recent circuleerde een korte video op social media waarin foto’s van beschadigde gebouwen getoond werden, gevolgd door beelden waarin diezelfde infrastructuur onbeschadigd lijkt. Volgens sommigen bewijst het filmpje dat de oorlog in Oekraïne in scene is gezet. Dat klopt niet. Het originele filmpje werd gemaakt door een Oekraïense presentatrice om net de heropbouw van beschadigde infrastructuur te tonen.
20 landen met hoogste bbp verantwoordelijk voor 70 procent uitstoot broeikasgassen
Door Factcheck.Vlaanderen
Een reportage van de Vlaamse openbare omroep stelde dat de 20 rijkste industrielanden 80 procent van de door de mens veroorzaakte broeikasgassen uitstoten. Naar welke landen verwezen werd, is onduidelijk. Een berekening van de 20 landen met het hoogste bbp per capita, het hoogste bbp en de G20 levert een uitstoot op van respectievelijk 18, 70 en 73 procent in plaats van 80 procent.
Neen, deze foto toont niet hoe Oekraïne duistere vlek op satellietbeeld is geworden
Door VRT NWS
Op verschillende kanalen gaat sinds eind november een zogenaamd satellietbeeld rond waarop Oekraïne een donkere vlek vormt in Europa. Het gaat om een gefotoshopte versie van een oude satellietopname van NASA. Door de oorlog en aanhoudende bombardementen op energiecentrales kampt het land wel degelijk met elektriciteitsproblemen, maar een volledige donkere vlek in Europa is het niet.
Neen, foto die Oekraïens parlementslid verspreidt, toont geen jong slachtoffer van Russisch bombardement
Door VRT NWS
Het Oekraïense parlementslid Lesia Vasylenko tweette begin deze week een foto van een sip kijkende jongen wiens trui verscheurd is en die onder de modder hangt. Volgens de politica heet de 8-jarige jongen Marc en werd hij net slachtoffer van een Russisch bombardement. Alleen is de afbeelding die ze deelt ouder dan het huidige conflict.
Neen, de helft van de Franse kerncentrales ligt niet stil, maar Frankrijk kampt wel met een energieprobleem
Door VRT NWS
Volgens federaal minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) zou “de helft van de nucleaire centrales in Frankrijk uitliggen”, zo zei ze in “De afspraak”. Hoewel de minister achteraf aangaf dat ze reactoren bedoelde in plaats van centrales, klopt dat cijfer niet. Want 40 van de 56 kernreactoren waren maandag opnieuw in gebruik. De minister baseerde zich op gedateerde cijfers.
Ja, paarden kunnen soms angst hebben voor regenboogkleuren
Door VRT NWS
Op sociale media gaat een video viraal van enkele Londense politiepaarden die lijken te schrikken als ze een regenboogzebrapad over moeten. Het filmpje is echt, maar lokt de nodige homofobe reacties uit. Paarden kunnen felle kleuren inderdaad zien als een obstakel. Ze worden ook getraind om aan opvallende kleuren te wennen. Voor tijdens betogingen bijvoorbeeld, maar dus ook voor felgekleurde wegmarkeringen.
Nee, deze scooters werden niet afgedankt vanwege een versleten batterij
Op sociale media circuleert een filmpje waarin een ‘scooterkerkhof’ te zien is. Volgens de bijschriften zou het gaan om elektrische scooters die zijn afgedankt omdat hun batterij defect is en het te duur is om ze te vervangen. Dat klopt niet. Het gaat om elektrische deelscooters in China, die van de weg zijn gehaald omdat er een overaanbod is op de Chinese markt.
Nee, deze video toont geen recent Braziliaans protest tegen verkiezingsuitslag, maar viering onafhankelijkheidsdag
Online circuleert een video van wat een manifestatie zou zijn tegen de resultaten van de Braziliaanse presidentsverkiezingen. Dat klopt niet. De video toont een massagebed in Rio De Janeiro dat plaatsvond tijdens de viering van de Braziliaanse onafhankelijkheidsdag op 7 september 2022.