Factchecks

14.09.2023

Augustus Factchecks

BENEDMO zorgt voor een doorlopende inbreng van factchecks afkomstig van diverse partners. Deze factchecks worden gebundeld in een maandelijks overzicht.

Voor meer factchecks en uitleg kan je terecht bij de factcheck-partners van BENEDMO: Knack, VRT NWS, Nieuwscheckers, Pointer en Factcheck.Vlaanderen. Contacteer ons via [email protected]

Nee, dit filmpje toont geen geheime grot in Disneyland

Door Factcheck.Vlaanderen

Een filmpje van een Amerikaanse acteur uit 2012 werd de afgelopen maanden terug populair. In dat filmpje toont de acteur een ‘geheime grot’ die naar Disneyland in Californië leidt. Op TikTok gaat nu rond dat de grot bestaat én gebruikt wordt voor het ontvoeren van kinderen. Maar de grot is niet echt: het filmpje maakt deel uit van een humoristische cameo. De link met kinderhandel werd er achteraf bij verzonnen.

Social mediabericht vergelijkt uitstoot luchtvaart en landbouw, maar cijfers kloppen niet

Door Factcheck.Vlaanderen

Op sociale media circuleert een bericht dat stelt dat het voltanken van één Boeing 747 evenveel broeikasgassen uitstoot als een boer die 20.000.000 liter melk en 132.000 kilogram vlees produceert. Maar de vergelijking loopt spaak: een volle tank van een Boeing zorgt voor 76 keer minder uitstoot (1 miljoen kg broeikasgassen) dan het produceren van deze hoeveelheden melk en vlees (76 miljoen kg).

Nee, deze video van feestvierende jongeren is niet gemaakt in Oekraïne

Door Pointer

Video’s van beachclubs en poolparties vol met feestvierende jongeren in het door oorlog geteisterde Oekraïne. Met name rechtspopulistische accounts deelden deze video’s afgelopen week op Twitter. Volgens velen van hen zou dit het bewijs zijn dat de ‘oorlog in Oekraïne nep is’ en dat ‘onze belastingcenten hieraan worden besteed’. Maar wat klopt er van het beeld dat hier wordt geschetst? Pointer zocht het uit.

Zitten er medicijnresten in ons kraanwater? Vijf vragen aan een expert

Door Pointer

Op sociale media zien we vragen voorbijkomen over de kwaliteit van ons kraanwater. Sommige mensen twijfelen of het wel écht zuiver is. Hydroloog Peter van Diepenbeek geeft antwoord op vijf vragen over ons Nederlandse kraanwater.

Factcheck: niet bewezen dat vogels die op een lithiumveld landen binnen enkele minuten sterven

Door Knack

Volgens een populair bericht op sociale media zouden vogels die landen op een lithiumveld, binnen enkele minuten sterven. Studies tonen aan dat de lithiumwinning een negatieve invloed heeft op het leefmilieu, maar voor de claim over vogels bestaat geen bewijs.

Factcheck: ja, de oppervlakte verwoest door natuurbranden in Europa neemt af

Door Knack

De Deense statisticus Bjorn Lomborg heeft op sociale media een grafiek gedeeld die moet aantonen dat de oppervlakte verbrand door bosbranden in Europa momenteel lager ligt dan gemiddeld tijdens de afgelopen decennia. De grafiek klopt, maar de conclusie die hij uit zo’n grafieken trekt, mangelt. Want klimaatverandering heeft wel degelijk invloed op bosbranden in Europa, blijkt uit studies en een rapport van de Europese Commissie.

 

“Offline gehaalde” nieuwsartikels over corruptie in Oekraïne bestaan niet: ze zijn verzonnen door ChatGPT

Door VRT NWS

Een lijst met nieuwsartikels over “corruptie en neonazisme in Oekraïne” gaat rond op sociale media. Volgens de verspreiders verwijderden Vlaamse media zoals VRT NWS, Knack of De Standaard opzettelijk tientallen “negatieve” artikels over Oekraïne na de Russische inval in februari 2022. In werkelijkheid hebben de artikels uit de lijst nooit bestaan: het zijn typische “hallucinaties” van ChatGPT. Echte artikels over corruptie in Oekraïne zijn trouwens nog volop terug te vinden in de Vlaamse pers.

Ja, het was wel degelijk 50 graden in Agadir, waarom zeggen weerapps dan soms iets anders?

Door VRT NWS

Vrijdag 11 augustus werd in het Marokkaanse Agadir een nationale recordtemperatuur van meer dan 50 graden Celsius gemeten. Verschillende mensen trekken de berichtgeving daarover in twijfel aan de hand van hun eigen weerapp die andere temperaturen toont. Vaak wordt echter een afbeelding van de verkeerde dag gedeeld en verwarren mensen de werking van zo’n weerapp met die van een officieel weerstation.

Blijf op de hoogte van onze activiteiten via de nieuwsbrief