Januari Factchecks
BENEDMO zorgt voor een doorlopende inbreng van factchecks afkomstig van diverse partners. Deze factchecks worden gebundeld in een maandelijks overzicht.
Voor meer factchecks en uitleg kan je terecht bij de factcheck-partners van BENEDMO: Knack, VRT NWS, Nieuwscheckers, Pointer en Factcheck.Vlaanderen. Contacteer ons via [email protected]
Tunnel onder synagoge heeft niks te maken met kindermisbruik
Door Nieuwscheckers
Video’s van onrust rondom een recent ontdekte tunnel onder een Chabad-synagoge in New York zijn veel gedeeld op sociale media. Daarbij gebruiken een aantal accounts deze beelden onterecht om ongefundeerde en antisemitische complottheorieën te verspreiden, waaronder valse claims dat de tunnel gebruikt werd voor kindermisbruik. In werkelijkheid is de tunnel het gevolg van een intern conflict binnen de Chabad-Lubavitch geloofsgemeenschap.
Vechtpartij tussen scholieren in Beveren gaat viraal in India en Nederland
Door Factcheck.Vlaanderen
Op sociale media gaat een video viraal waarin een vechtpartij te zien is tussen twee meisjes. Het zou gaan om een vechtpartij tussen “Afrikaanse en Aziatische migranten” in Nederland. Dat klopt niet. De beelden dateren van 2022 en tonen een gevecht tussen middelbare scholieren in Beveren. In India ging de video al eens eerder viraal met een verkeerde context.
Nee, coronavaccins veroorzaken geen Long Covid
Door Factcheck.Vlaanderen
Op sociale media en alternatieve nieuwsblogs wordt geopperd dat de coronavaccins Long Covid zouden veroorzaken. Daar is geen bewijs voor: grote onderzoeken tonen aan dat wie ondanks vaccinatie toch besmet wordt met Covid19, net meer beschermd is tegen Long Covid.
Nee, deze video is geen bewijs voor ‘gekloonde baby’s’
Door Knack
Op sociale media circuleert een video van een vrouw in doktersjas. De voice-over en socialemediagebruikers beweren dat de beelden het bewijs zijn voor het bestaan van gekloonde baby’s. Dat klopt niet. De beelden komen uit een video van een Braziliaanse influencer. Het gaat om een realistische pop en geen echte baby.
Nee, deze video toont geen voedselhulp aan Gaza die wordt weggegooid
Door Knack
Op sociale media circuleert een video waarin te zien zou zijn hoe voedselhulp voor Gaza zou weggegooid worden, omdat de houdbaarheidsdatum van het voedsel overschreden is. Dat klopt niet. De beelden werden niet in Gaza maar in Saudi-Arabië gemaakt. De plaatselijke overheid zette ze al in 2016 online. Rot kippenvlees uit 25 vrachtwagens werd toen in de woestijn begraven.
Neen, Google Maps houdt geen peiling “Israël vs Palestina”, Litouws bedrijf probeert wel geld te slaan uit website
Door VRT NWS
Een onlinepeiling – waarbij mensen kunnen kiezen tussen Israël of Palestina – wordt gedeeld met de boodschap dat Google Maps het resultaat zal gebruiken om te bepalen welke naam het gebied zal krijgen. Dat klopt niet. Google heeft niets met de peiling te maken. Een bedrijf uit Litouwen gebruikt de polariserende website om meer internetverkeer – en dus bezoekers – te lokken. Er kunnen ook stemmen gekocht worden.
Neen, Colruyt betaalde niet “slechts 0,27 procent belastingen”, zoals PVDA-voorzitter Raoul Hedebouw beweert
Door VRT NWS
Colruyt Group heeft slechts 0,27 procent belastingen betaald op een winst van ruim 1,8 miljard euro: dat verklaarde PVDA-voorzitter Raoul Hedebouw op de nieuwjaarsreceptie van zijn partij. Experts zijn duidelijk: de cijfers mogen niet op die manier worden geïnterpreteerd.
Vielen elektrische bussen in Oslo stil door de vrieskou?
Door VRT NWS
Al enkele weken circuleren berichten dat het openbaar vervoer in de Noorse hoofdstad Oslo “verlamd” zou zijn omdat de elektrische bussen in de stad “niet werken” door de vrieskou. De werkelijkheid is iets minder spectaculair: van een stilstand was geen sprake, al waren er wel problemen met de bussen, deels door batterij- en oplaadproblemen. Daardoor werd op sommige dagen een kleine 10 procent van de ritten geschrapt.