
Top 3 factcheck-tools
Op 2 april is het Internationale Fact-Checking Day, een dag die draait om het belang van feiten en betrouwbare informatie. Wereldwijd delen mediaorganisaties tools en tips om desinformatie tegen te gaan. BENEDMO-partners ontwikkelen verschillende factcheck-tools om factcheckers, journalisten, onderzoekers en nieuwsconsumenten te ondersteunen. Ter gelegenheid van deze dag lichten we er drie uit.
BENEDMO is een samenwerkingsverband van diverse partners in media, wetenschap, mediawijsheid en technologie, die zich inzetten voor het tegengaan van desinformatie. De geselecteerde factcheck-tools zijn onder andere ontwikkeld door deze partners om betrouwbare informatie te waarborgen en desinformatie effectief tegen te gaan.
BENEDMO Factcheck Database
De BENEDMO Factcheck Database is dé plek waar je betrouwbare factchecks kunt vinden. Deze centrale database verzamelt zo’n 180.000 factchecks van ruim 100 erkende organisaties wereldwijd, in meer dan 20 talen. Of het nu gaat om politieke uitspraken, virale social media posts of misleidende nieuwsberichten, de database helpt je om feiten van fictie te onderscheiden.
Dankzij geavanceerde semantische zoektechnologie kun je niet alleen zoeken op exacte woorden, maar ook op betekenis. Dat betekent dat je een hele zin, alinea of zelfs een compleet artikel kunt invoeren om gerelateerde factchecks te vinden, ongeacht de taal waarin ze zijn geschreven. De database wordt elk uur bijgewerkt, zodat je altijd toegang hebt tot de meest actuele en betrouwbare informatie.
Wil je weten of een claim al door een andere factchecker is gecontroleerd? Onderzoeken welke misleidende narratieven over een onderwerp circuleren? Of op zoek naar sprekende voorbeelden voor een presentatie? Dan is de BENEDMO Factcheck Database dé plek voor jou.
Online Open Source Investigation Toolkit (Bellingcat)
Deze toolkit biedt een uitgebreide verzameling tools die helpen bij het verifiëren van informatie. Van satelliet- en kaartdiensten tot hulpmiddelen voor beeld- en videoverificatie en websites om webpagina’s te archiveren—deze toolkit geeft factcheckers en journalisten de juiste middelen in handen.
De meeste tools in de toolkit zijn gratis te gebruiken. Door te navigeren tussen verschillende categorieën, zoals Geolocatie of Social Media, kunnen gebruikers eenvoudig de juiste tool vinden die hen helpt bij hun onderzoek. Voor elke tool is een beschrijving beschikbaar en er is een directe link naar de tool zelf.
Deze toolkit wordt voortdurend uitgebreid met nieuwe tools en beschrijvingen. Daarnaast is er een speciaal starterspakket samengesteld met essentiële tools voor factcheckers en journalisten die op een laagdrempelige manier snel aan de slag willen.
Factrank tool (Textgain)
De FactRank-tool helpt journalisten, factcheckers en onderzoekers bij het opsporen van beweringen die het controleren waard zijn. De tool analyseert Nederlandstalige teksten, zoals parlementaire debatten en nieuwsverslagen, en rangschikt uitspraken op basis van hun ‘checkwaardigheid’—een combinatie van feitelijkheid en maatschappelijke relevantie. Gebruikers kunnen zelfs hun eigen teksten invoeren om automatisch suggesties te krijgen voor mogelijke factchecks.
FactRank controleert daarnaast of een uitspraak overeenkomt met eerder gepubliceerde factchecks van Knack, Factcheck Vlaanderen en Nieuwscheckers. Ook biedt de tool de mogelijkheid om te zoeken in ondertitels van VRT-actualiteitsprogramma’s zoals Terzake en De Afspraak, of in tweets van Nederlandse en Vlaamse parlementsleden.
Ook is FactRank geïntegreerd in de CLARIAH Media Suite van Beeld & Geluid. Binnen deze omgeving geeft de tool snel inzicht in claims uit (live) televisieprogramma’s. Door te zoeken op thema, programma of datum kunnen gebruikers eenvoudig trends en patronen in mediaberichtgeving herkennen. FactRank is daarmee een waardevol hulpmiddel voor zowel wetenschappers als journalisten.